Een hond met een te losse knieschijf loopt risico dat de knieschijf vroeg of laat uit zijn groeve schiet. Dit noemen we een patella luxatie. De voornaamste klacht is manken of af en toe door de knieën gaan. Bij luxatie aan 1 knie zie je vaak een typisch soort 'hinken' met 1 achterpootje in de lucht. Over het algemeen is de aandoening zeer goed te behandelen. Welke behandeling men kiest, hangt af van de oorzaak en gradatie van de luxatie. In dit artikel gaan we dieper in op de oorzaken, de behandeling en de kostprijs van zo'n behandeling.
Wat is patella luxatie?
De knieschijf ofwel patella ligt in een kraakbeensleuf aan het onderste gedeelte van het bovenbeen. Een luxatie van de patella wil zeggen dat de knieschijf van zijn plaats schiet (naar binnen of naar buiten).
De knieschijf heeft een belangrijke functie in het mechanisme van de kniebuiging. Bij een luxatie van de knieschijf valt deze functie weg. Daardoor kan de hond niet meer goed op dit been steunen. Hiernaast zie je op foto 1 een normale knie en op foto 2 een hond met een patella luxatie.
Patella luxatie kan op 1 poot voorkomen maar we zien het vaker beiderzijds. Alle rassen kunnen dit voorhebben. We zien het wel vaker optreden bij kleine honden en minirassen. Grote honden hebben meestal een laterale (knieschijf naar buiten) luxatie terwijl kleine hondjes vaakst een mediale (naar binnen) patella luxatie hebben.
Oorzaken van patella luxatie
Een eerste oorzaak zijn de genetisch anatomische afwijkingen: het stuk bot waar de knieschijf aan vastzit kan te veel naar binnen gericht staan, waardoor de patella uit de kraakbeensleuf verschoven raakt.
Ook kan de oorzaak traumatisch zijn. Dit wil zeggen dat door een ongeluk of een verkeerde sprong of val de hond zijn knieschijfbandjes (ligamenten) scheurt waardoor de knieschijf uit de groeve komt te liggen.
Ten derde kan de patella gaan luxeren ten gevolge van een andere lichamelijke aandoening: bij bijvoorbeeld een teveel aan cortisol in het lichaam (ziekte van Cushing) gaan de ligamenten verslappen en komt de knieschijf eveneens los in de groeve te liggen waardoor ze makkelijk kan verschuiven. Ook een langdurige cortisonebehandeling of hoge doseringen kunnen dit uitlokken.
Ernst en symptomen
Een patella luxatie wordt onderverdeeld in gradaties. Gaande van graad 1 (knieschijf schiet vanzelf terug bij normale stand) tot graad 4 (knieschijf is permanent geluxeerd en geraakt niet meer in zijn groeve). De symptomen variëren dan ook volgens de graad van luxatie: van heel af en toe door de desbetreffende poot zakken tot een permanent afwijkende loop. Wanneer de knieschijf terug in zijn holte schiet, is de gang terug normaal.
Doordat de knieschijf steeds uit de geul schiet, ontstaat er ook slijtage. Deze slijtage kan op termijn problemen van artrose geven.
Diagnose en behandeling
Diagnose wordt gesteld door een dierenarts en dit aan de hand van het verhaal (oorzaak) en door middel van een speciale handgreep. Men kijkt daarbij of de knieschijf makkelijk te luxeren is. Röntgenfoto's zijn dikwijls niet nodig.
De behandeling is afhankelijk van de graad van luxatie. Graad 1 luxatie laat men nogal eens ongemoeid. Vaak ondervindt de hond na een kuur pijnmedicatie geen problemen meer. In enkele gevallen kan er schade aan het gewricht ontstaan en worden de klachten erger. Best wordt dan overgegaan naar chirurgie. Ook vanaf graad 2 is chirurgie aan te raden.
Er bestaan verschillende methodes chirurgie en de keuze is afhankelijk van de graad en oorzaak van luxatie:
- Kapsel strak hechten: de knieschijf komt hierdoor vaster te liggen in z’n groeve.
- Teugeltechnieken: met niet-resorbeerbare draad gaat men dan teugels maken om de knieschijf op zijn plaats te houden.
- Botchirurgie: bij anatomische afwijkingen en wanneer standcorrectie noodzakelijk is.
- Uitdiepen van de groeve: het dieper uithollen van de knieschijfgroeve houdt de knieschijf mooier op de plaats.
- Een prothese in de knieschijfgroeve.
Kostprijs
De kostprijs van een patella luxatie operatie is afhankelijk van de dierenkliniek, de grootte van de hond en welke techniek toegepast wordt. Voor een kleine hond mag je tussen 600 en 1000 euro rekenen. Voor een grote hond tussen 1000 en 1500 euro voor de operatie. Hou in rekening dat hier nog kosten van nazorg, controles, medicatie en eventuele röntgenfoto's bijkomen.
Genezing
De prognose of vooruitzichten van dergelijke operaties is doorgaans héél goed. Na de chirurigische behandeling verzorgt de eigenaar de wonde. Hou je hond de eerste 4 weken aan de leiband, ook voor een klein plasje. Bouw na verloop van tijd de beweging op, start met kleine wandelingetjes. Pijnstilling en ontstekingsremmers bevorderen het herstel. Andere aanraders zijn zwemtherapie en/of kinesitherapie.
Dieren met patella luxatie (uitgezonderd wanneer de oorzaak traumatisch blijkt) dienen uitgesloten te worden uit de fok. Dit is de enige vorm van preventie waaraan we kunnen doen.
-
5 april 2022 -
